در پست قبلی درباره ارزش و ضایعات نرم افزار صحبت کردیم و در این پست به ارزشهای كه در بعضی از متدلو‍ژیهای سبك مانند XP و Scurm وجود دارد كه زير بناي اصلی تكنیكهای اين متدلوژیها را تشكیل مي دهد خواهيم پرداخت و سعي خواهيم كرد كه با استفاده از این ارزشها به ائده ها و اصولی دست پیدا كنيم كه ضایعات را از فرآیند توسعه نرم افزار تا حد قابل قبولی حذف كنیم.

در جدول زیر ارزشهای مربوط به هر دو متدلوژی XP و Scrum آورد شده است ولی ما در اين پست فقط به بررسی ارزشهاي موجود در XP خواهیم پرداخت.

ارتباطات

تیم، ارتباطات در تیم، شاید این دو عبارت از بزرگترین مسائل و مشکلات در کارهای تیمی بخصوص توسعه نرم افزار است. وجود ارتباط بین اعضای تیم توسعه نرم افزار ضروری است. اعضای گروه باید اطلاعات وضعیت کاری، تصمیمات طراحی و تغییر در تصمیمات قبلی را با یکدیگر مبادله کنند.  ولی اغلب این ارتباط در تیم برقرار نمی شود و جاری شدن اطلاعات که موجب حرکت تیم می شود آسیب می بیند.

اما XP ارتباطات را به عنوان یکی از ارزشهای  1+4 معرفی می کند و آنرا برای ایجاد نرم افزار ارزشمند ضروری اعلام می کند. جریان اطلاعات که توسط ارتباطات مداوم ایجاد می شوند، به تمام اعضای تیم امکان می دهند تا هنگام حصول نتیجه پایانی با هم همکاری کنند. این کار، گروهی از اشخاص جداگانه را قادر می سازد تا به عنوان یک تیم و با هدف توسعه نرم افزارهای خوب، با هم کار کنند.

XP برای ایجاد ارتباط در تیم ها،از تکنیک های استفاده می کند که ارتباط در تیم را اجباری می کند، تکنیک های مانند Planning Game، Pair Programming، Stand up meeting، تخمین کارها. یک تیم XP، از نقش مربی برای کنترل ارتباطات، حصول اطمینان از به کارگیری آن و تشویق برای سود جستن از تکنیک ها، به منظور غلبه بر مشکلات استفاده می کند.

سادگی

زیبایی در سادگی است ولی ما عاشق پیچیده کردن همه چیز هستیم، ساده ترین مسائل را با پیچیده ترین راه حل ها، حل می کنیم و به راه حل پبچیده خودمان افتخار می کنیم. ولی در XP جمله ای وجود دارد که توسط مربی از تیم پرسیده می شود “ساده ترین چیزی که ممکن است کار کند، چیست؟” این جمله بدین معناست که ساده ترین کاری را انجام دهید که شما را قادر می سازد تا در مسیر درست به پیش بروید.

در پست قبلی اشاره شد که فقط 20 درصد از ویژگیها و عملکردهای یک نرم افزار  به صورت مکرر استفاده می شود.XP برای از بین بردن ضایعات نرا فزاری از سادگی استفاده می کند.XP بیان می کند که سیستم را برای حال توسعه دهیم یعنی توسعه سیستم بر اساس نیازها و مشکلات فعلی سیستم، نه مشکلات و مسائلی که ممکن است در آینده رخ دهد. این کار به شما شانس بیشتر می دهد تا ان مساله ها را با سرعت بیشتری حل کنید و در مدت زمان کوتاهی، نتیجه ارزشمندی را به مشتری برگردانید. اگر شما در هر روز چیز ارزشمندی را برای مشتری خود تولید نمائید. سپس بعد از چند هفته، نرم افزاری که در حال تولید آن هستید، دارای مجموعه بی نظیری از آن ارزش ها است.

فیدبک

فکر می کنید کارتان را به شکل صحیح انجام داده اید و نتیجه کار همان چیز هست که از انجام آن انتظار داشتند؟ اغلب بطور پیش فرض و سنتی جواب ما بله است. ولی هنگامیکه نرم افزار توسعه داد شد و در محیط عملیاتی مورد بهره برداری قرار گرفت همه پیش فرض ها می توانند تغییر کنند و حتی عیب ها و خطاهای در سیستم کشف می شوند که هرگز تصور آنها را نمی کردید. آغاز مشکلات درست زمانی که فکر می کردید کار به مرحله نهایی خود رسیده است و شما به فکر رویاپردازی درباره فروش و بهره برداری مادی از نرم افزار بودید. ولی هر مشکلی راه حلی دارد!XP فیدبک را پیشنهاد می کند با تکنیکهای خاص خود.

فیدبک های صورت گرفته در حین کار بر روی پروژه، شما را قادر می سازد تا اعمال خود را به گونه ای تنظیم نمایید که  اهداف پروژه بهتر تحقق یابند. همچنین فیدبک، منجر به درک بهتری از وضعیت فعلی سیستم در حال توسعه می شود. این درک بدین معنی است که دقیقا چه کاری را انجام داده اید، و باید بر روی چه چیزی کار کنید.

“از من نپرس، از سیستم بپرس، این پاسخی است که یک تیم XP به شما می دهد اگر از آنها بپرسید که سیستم در چه وضعیتی قرارد دارد، اما با چه ابزارها و تکنیکهایی؟ پاسخ ساده است فقط کافی است که به تصویر بالا نگاه کنید و مشاهده کنید که در Xp در ثانیه ها نیز فیدبک از سیستم گرفته می شود با زوج برنامه نویسی شما، سپس دقیقه، ساعت، شروع روز کاری یا پایان روز کاری، چند روز در میان، هفته و ماه و …. چرخه جالبی است چون در پایان کار با اطمینان بیشتری می توانیم به رویاپردازی بپردازیم رویاهای که نسبت به حالت سنتی توسعه نرم افزار واقعیت پذیرترند.

شجاعت

می گویند انسان بنده عادتهایش است. سالها است که به طور سنتی نرم افزارهای خود را توسعه داده اید، کد کثیف نوشتید، تست نرم افزار را انجام ندادید یا فقط در انتهای پیاده سازی کارهای را با این انجام دادید و …. اینها عادتهای است که شما به آن دچار شده اید و ترک عادت کاری بسیار سخت است که برای غلبه به آن نیاز به شجاعت هست.

تصور کنید که شما با فردی که عادت به توسعه نرم افزار به شکل سنتی دارد درباره TDD صحبت می کنید و درباره مزایا آن صحبت می کنید و او را به انجام TDD تشویق می کنید. اگر به این تصور عینیت ببخشید یا تجربه این مورد را داشته باشید، اکثرا طرف مقابل شما را یک … و TDD را یک کار بیهوده تصور می کند، “یعنی چی که قبل از نوشتن کد، تست ها را بنویسیم، تست برای چیزی که وجود ندارد”. اما اگر طرف مقابل جسارت در هم ریختن دیوارها را داشته باشد و بتواند تغییرات را بپذیرد آنگاه مزایای ائده ها و تکنیکهای جدید را کشف خواهد کرد.

احترام

اکثر اختلافات و مشکلات در یک تیم از کجا شروع می شوند؟ بی احترامی به طرف مقابل. یکی از اعضای تیم کاری را انجام می دهد یا اظهار نظری می کند، عضو دیگری از تیمی با بی احترامی پاسخی را به آن شخص می دهد. شخص اول درصدد مقابله و انتقام بر می آید و چه بسا اعضای دیگری از تیم را با خود همراه کند و نتیجه چیزی جز اختلاف و چنددستگی در تیم نخواهد بود. پس XP احترام را به عنوان یکی از اصول خود قرار می دهد تا از ابتدا به جنگ این مشکلات برود.

اینها خلاصه ای از پنج اصل XP می باشد. شاید روزی باز به تعداد این اصول افزوده شود تا ما چابک تر و پابرجاتر حرکت کنیم و باید بخاطر داشته باشیم که چیزی که کامل است، نقصش این است که نمی تواند کامل تر شود.