دسته: تست نرم افزار

تست واحد (Unit Testing)

به تصویر بالا نگاه کنید فکر می کنید کلاس دیاگرام بالا متلعق به کدام قسمت از یک نرم افزار است. شاید حدس زدن آن در اولین مرحله برای خیلی ها مشکل باشد پس لطفا بر روی تصویر کلیک کنید تا تصویر را با اندازه واقعی مشاهده کنید و از نام متدها قضیه را حدس بزنید. تمام کلاس های بالا برای تست متدهای کلاس های نرم افزار یا همان تست واحد (Unit Test)  طراحی و پیاده سازی شده است. شاید اگر به سورس بسیاری از نرم افزارهای مشهور دسترسی داشته باشید، حتما مشابه این کلاس ها را در یک پکیچ جداگانه در سورس خواهید یافت (تصویر بالا مربوط به مولفه منوی  RadControls از شرکت Telerik است که حنما اکثر توسعه دهندگان وب با محصولات این شرکت آشنا هستند). پس اجازه بدهید در پایین به بررسی اصول و نحوه پیاده سازی تست های واحد بپردازیم.

تست واحد (Unit Testing):

یک واحد کوچکترین قسمت قابل تست یک نرم افزار می باشد. که این واحد در برنامه نویسی شی گرا می تواند یک متد باشد و در برنامه نویسی رویه ای می تواند کل برنامه (در زبانی مانند کوبول)  یا یک تابع و … باشد.  در تست واحد، هر واحد به طور جداگانه تست می شود  به این صورتیکه تکه کدی نوشته می شود، تا آن واحد را فراخوانی کند و به کار ببرد تا صحت یا عدم صحت عملکرد آن را بررسی کند (ما کدی را می نویسیم گه کد اصلی برنامه را تست می کند).

هدف و فلسفه تست واحد

ما از تست واحد استفاده می کنیم تا نشان دهیم که واحد مورد نظر کاری را که ما فکر می کنم انجام می دهد یا نه.

چرا باید تست واحد را انجام بدهیم؟

در دروسی مانند آزمایشگاه مدار منطقی، معماری کامپیوتر و … برای اینکه یک مدار را پیاده سازی کنید چگونه عمل می کردید. ابتدا تک تک IC های را که باید بکار میبردید تک به تک تست می کردید تا از صحت عملکرد هر کدام مطمئن شوید تا مجبور نباشید بعد از صرف ساعت ها وقت دنبال مشکل بگردید و در آخر متوجه شوید که IC مشکل داشت. اولین دلیل تست واحد نیز همین می باشد که ما بعد از اضافه کردن یک واحد به نرم افزار می خواهیم از صحت عملکرد آن مطمئن شویم. دومین دلیل کاهش زمان و هزینه ای است که باید صرف اشکال زدایی شود، در تست واحد شما می دانید کجا را باید برای کشف دلیل خطا و رفع آن جستجو کنید یعنی در این مرحله دامنه بررسی فقط به همان واحد محدود می شود. دلیل سوم در تست واحد می توان چندین تست را در یک زمان اجراء کرد.

مزایا و منافع

علاوه بر دلایلی که در بالا اشاره شد، ما با انجام تست های واحد منافع زیادی را به دست می آوریم که به بعضی از آنها در ادامه اشاره خواهد شد.

1-      تست های واحد همانند یک سند اجرایی هستند که نشان می دهند شما انتظار دارید که کد نوشته شده در شرایط مختلف چگونه عمل کند. اعضای تیم می توانند برای درک عملکرد کد و اینکه چگونه آن را بکار ببرند به تست های واحد مراجعه کنند.

تست های واحد مستنداتی هستند که با تغییر و اصلاح کد بروز رسانی می شوند.

علاوه بر اینها نظرات و حدس های برنامه نویس را در تست ها می توانیم مستند سازی کنیم.

2-      به اشتراک گذاری کد با دیگران راحتتر است، چون اگر عضوی از تیم کد را طوری دستکاری کنید که درست کار نکند، اجرای تست ها با شکست روبرو می شود.

3-        با انجام تست های واحد، زمان انجام تست ها در سایر فازها کاهش می یابد.

4-      تست ها، انتظارات برنامه نویس را در مورد چگونگی عمل کردن یک قطعه کد، ارزیابی می کنند.

بهانه و مقاومت

تغییر همیشه وجود دارد، رویه ها، قوانین و روش های جدید بوجود می آیند و ایجاد می شوند ولی هر پدیده جدیدی همیشه با مقاومت بعضی از افراد در اجراء روبرو می شود. اگر شما از تست های واحد استفاده نمی کردید احتمالا سوالات یا بهانه های مانند عناوین زیر را مطرح کنید:

1- نوشتن تست ها احتیاج به زمان زیادی دارد: این جمله ای که توسط افرادی زیادی گفته می شود ولی آیا اینگونه است. تصور کنید که شما یک باغچه دارید که مسئولیت رسیدگی آن بر عهده شما است، آخر هفته به باغچه نگاه می کنید مشاهده می کنید که چمن ها بزرگتر شده اند و گل ها نیز نیاز به رسیدگی دارند ولی تا هفته بعد صبر می کنید و هفته بعد دوباره  صبر، اما بعد از چند هفته مشاهده می کنید که چمن ها خیلی بزرگ شده اند، علف های هرز کل محیط را احاطه کرده اند، گل ها پژمرده شده اند   و …. در هفته اول شما می توانستید با یک قیچی باغبانی و در چند دقیقه کل کار را انجام دهید ولی حالا شاید با ساعت ها کارها و تجهیزات اضافی بتوانید کارتان را انجام بدهید البته شاید.  تست های قطعه نیز مانند انجام دادن کارهای باغبانی در آخر هفته است، یعنی با تست قطعه ما می توانیم فرآیند تست را ارزان تر و و با کیفیت بالا انجام دهیم و ریسک نیاز به زمان زیادی برای تست را در آخر پروژه حذف کنیم.

2-      اجرای تست های نیاز به زمان زیادی دارید: یک آگاهی بازرگانی بود که احتمالا از تلویزیون خودمان آنرا مشاهده کرده اید، خانمی که باید غذا را آماده می کرد، به خرید می رود و … خانم غذا را آماده می کرد آنرا تو آرام پز قرار می داد و دیگر تمام شد تا شب می توانست به کارهای دیگرش برسد. برای تست های که نیاز به زمانی زیادی برای اجرا دارند ما نیز همین کارها را انجام می دهیم. یعنی زمانی که باید کار دیگری را انجام دهم تست را اجراء می کنم چون اجرای تست فرآیندی خود کار است و به بقیه کارها می رسیم. یا در زمانهای بی کاری و یا آخر هفته. تست های را که نیاز به زمان زیادی دارند باید دسته بندی کرد و آنها را جدا از تست های دیگر و در دفعات کم اجرا کرد.

3-      تست کردن شغل من نیست: خوب این کار شما نیست. پس تصور کنید که دو توسعه دهنده داریم نفر اول تست ها واحد را انجام می دهد و دیگری نه. بعد از اتمام کار، کدهای نوشته شده به تیم تست و کنترل کیفیت ارجاع داده می شوند. نتیجه تقریبا روشن است  کدهای نفر اول با حداقل خطا برای رفع اشکال ارجاع داده می شود ولی نفر دوم باید لیست درازی از خطاها را اصلاح کند. کدام یک از اینها مسیر ترقی را سریع طی خواهد کرد و از امنیت شغلی برخودار خواهد بود حتما نفر اول.

4-      اگر من تست ها را انجام دهم احتمالا افراد دیگری که مسئول تست هستند احتمالا کارشان را از دست بدهند: شما اصلا نگران این موضوع نباشید شما فقط مسئول تست واحدها هستید، و این فقط مرحله بسیار کوچک از فرآیند کلی تست می باشد.

5-      چرا از تست کردن به صورت دستی، استفاده نکنیم؟ تست دستی امکان نفوذ خطاهای انسانی به سیستم را افزایش می دهد و همچنین تکرار کردن تست های دستی، بسیار مشکل تر است. برای اینکه تست های دستی را دوباره انجام بدهیم، به مستنداتی نیاز داریم که مراحل انجام تست ها را شرح بدهند. با تغییر کد، این مستندات به سرعت کهنه می شوند و این یعنی اینکه برای به روزنگهداشتن مستندات، باید کار اضافی انجام دهیم.

در مراحل اول بیماری تشیخص بسیار سخت ولی درمان خیلی آسان است. اما بعد از پیشرفت بیماری تشخیص آسان و درمان بسیار سخت می باشد. این جمله را برای تست واحد باز نویسی کنید.

(در قسمت بعدی به نحوه پیاده سازی تست های واحد و معرفی Nunit خواهیم پرداخت.)

تست نرم افزار (قسمت 2)

دوست خوبمان آقای نوبر لطف کردند و نواقصی را که در قسمت اول تست نرم افزار بود کاملتر کردند که عبارتند از :

1.       در کتاب هنر تست نرم افزار – the art of software testing خواندم (و به نظرم کاملا منطقی می آید) که هدف نهایی از تست نرم افزار یافتن باگهای بیشتر است و نه چیز دیگر! البته ادله محکم و قابل قبولی نیز برای این تعریف ارایه میکند.

2.       در متن اشاره کرده ای که “یک مجموعه از ورودهای صحیح با خروج های مربوط به آن را تهیه می کنیم …”. در حوزه تست نرم افزار سناریوی ذکر شده در متن (سناریوی آفتابی-sunny scenario) کاملا لازم است اما سناریوی دیگر (سناریوی بارانی-rainy scenario) که هدف آن کشف اشکالات نرم افزار در مواجهه با مقادیر نادرست (مثلا عدم نمایش پیغام خطای مناسب) است نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

3.       . در تجربیاتی که داشتم Equivalence Partitioning و Boundary Value Analysis را در تستهای جعبه سیاه نیز به کار بردم که منجر به صرفه جویی در زمان و احتمال کشف خطاهای بیشتری شد.
و البته بعضی از موارد دیگر را می توانید تحت عنوان اصول اساسی تست نرم افزار از وبلاگ ایشان دنبال کنید و البته به همه دوستان توصیه می کنم حتما پست های اول وبلاگ ایشان را که بیانگر اهمیت تست نرم افزار می باشید را حتما مطالعه کنند. و البته از همه دوستان می خواهم که نواقص و اشکالات را بیان کنند تا به مطالبی با کیفیت خوب برسیم.

تست نرم افزار عموما در چهار سطح مختلف صورت می گیرد که این چهار مرحله به صورت ترتیبی انجام می پذیرند و عبارتند از :

  1. تست واحد (Unit testing)
  2. تست مجتمع سازی  (Integration Testing)
  3. تست سیستم (System Testing)
  4. تست پذیرش (Acceptance Testing)

تست واحد (Unit testing) :

یک واحد کوچکترین قسمت قابل تست یک نرم افزار می باشد. که این واحد در برنامه نویسی شی گرا می تواند یک متد باشد و در برنامه نویسی رویه ای می تواند کل برنامه (در زبانی مانند کوبول)  یا یک تابع و … باشد.  هدف در این سطح از تست این است که آیا واحد مورد نظر به تنهایی کاری را که باید انجام بدهد می دهد یا نه.

تست مجتمع سازی (Integration Testing) :

تست واحد را برای هر کدام از واحدها به صورت جداگانه انجام دادید و از صحت عملکرد آنها مطمئن شدید. همه واحدها به صورت منفرد به طور صحیح وظایف خود را انجام می دهند، آیا نیازی به تست اینکه وقتی واحدها کنار هم قرار گرفتند و ارتباط برقرار کردند وظایفشان را به شکل صحیح انجام می دهند هست یا نیست. فرضی کنید 2 نفر مشغول کاری هستند هنگامیکه موارد مورد نیاز برای انجام کار بطور کامل مهیا باشد هر کدام از آن 2 فرد می توانند کارشان را به شکل کامل انجام بدهند. اما اگر موارد مورد نیاز برای یکی از آنها توسط دیگری تامین شود ممکن است موارد تهیه شده دقیقا چیزی نباشد که فرد دوم نیاز دارد، یا زمانی زیاد برای تحویل آن موارد مورد نیاز باشد که عملکرد فرد دوم را با مشکل روبرو کند. پس ما نیاز داریم تا مطمئن شویم که آیا واحدها در کنار هم کار می کنند، به درستی فراخوانی می شوند، و داده های درستی را در زمان مناسبی از طریق واسط های آنها عبور می دهند. (تست مجتمع سازی یکی از مهمترین و شاید مهمترین سطح از تست باشد، بخصوص زمانیکه سیستم تغییرات زیادی دارد بعد از انجام تغییرات هرگز این مرحله را فراموش نکنید. پس روشهای مختلف تست مجتمع سازی را بررسی و مطالعه کنید.)

تست سیستم (System Testing) :

تست مجتمع سازی را برای نرم افزار مورد نظر انجام دادید، و از این مطمئن شدید که تمام قطعات در کنار هم می توانند قرار بگیرند و بدون هیچ مشکلی وظایفشان را انجام دهند. قطعات در کنار هم مجتمع شده اند و پیکره اصلی نرم افزار تشکیل شد، ولی نرم افزار خود جزئی از یک سیستم  است و نیاز است که با عناصر دیگر این سیستم مانند سخت افزارها ارتباط برقرار کند و با آنها مجتمع شود. پس نیاز داریم تا مطمئن شویم که سیستم به عنوان یک واحد به طور کامل عمل خواهد کرد و نیازمندیهای سیستم را برآورده می کند. این سطح از تست آخرین سطحی است که توسط توسعه دهندگان صورت می گیرد تا قبل از تحویل نرم افزار به کاربرنهایی برای تست از عملکرد آن مطمئن شویم. برای نمونه موارد زیر در تست سیستم مورد بررسی قرار می گیرد:

تست امنیت (Security Testing) : فرضی کنید سیستم باید اطلاعات حساس و حیاتی را پردازش و مدیریت کند و افرادی هستند که بدنبال دسترسی غیر مجاز به این اطلاعات و سوء استفاده از آن هستند. برای اطمینان از عملکرد سیستم در برابر نفوذگران ما باید مکانیزم امنیتی ایجاد شده در سیستم را بررسی کنیم تا مطمئن شویم که سیستم می تواند نفوذهای غیر قانونی  را تشخیص دهد و در برابر آنها عکس العمل نشان دهد.

تست بازیابی (Recovery Testing) : در این نوع آزمایش باعث ایجاد مشکل و از کار افتادن سیستم به روش های مختلف می شویم و بررسی می کنیم که آیا سیستم می تواند خود را به طور خودکار بازیابی کند و به فعالیت خود ادامه دهد.

و …

تست پذیرش (Acceptance Testing) :

نرم افزار به طور کامل توسط توسعه دهندگان در تمام سطوح تست، با موفقیت تست شد، اما آیا نرم افزار واقعا به طور کامل (آنگونه که کاربر نهایی می خواهد) کار می کند. آیا تمام نیازهای فعلی کاربر نهایی را برآورده می کند. پس ما به آزمایشی نیاز داریم که توسط کاربران نهایی، مشتریان و نه توسعه دهندگان صورت می گیرد و هدف آن است که کاربر مشخص کند عملیاتی که برنامه انجام می دهد نیازمندیهای آنها را برآورده می کند یا نه. تست پذیرش دارای انواع مختلفی است که می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تست آلفا : تست آلفا در سایت توسعه دهنده نرم افزار و در اغلب موارد توسط کارمندان داخلی و در بعضی از موارد توسط مشتری انجام می گیرد.

تست بتا : تست بتا در سایت مشتریان و توسط مشتریان که از سیستم استفاده خواهند کرد صورت می گیرد و مشکلات مشاهده شده را به توسعه دهندگان گزارش می کنند.

و …

تست نرم افزار (قسمت 1)

فرمانده گروهان: بزرگترین عاملی که یک سازمان یا شرکت را از سازمانهای و شرکت های دیگر متمایر می کند چیست؟

فرمانده گروهان: محصولی که آن سازمان تولید می کند. محصولی که خروجی نیروی انتظامی است با ارزشترین محصولی است که یک سازمان می تواند تولید کند یعنی امنیت.

سازمانها یا شرکت های که نرم افزارها را توسعه می دهند، محصولی به نام نرم افزار تولید می کنند. ولی چه عامل یا عوملی باعث می شوند که یک نرم افزار از نرم افزار مشابه دیگر متمایز و برجسته شود؟ عواملی متعددی را می توان نام برد که باعث این برتری و تمایز شود اما یکی از این عوامل می تواند کیفیت محصول نهایی باشد که به بازار عرضه خواهد شد. اما برای رسیدن به این نقطه تمایز و برتری باید چگونه عمل کرد و اندیشید؟ یگ پاسخ به این سوال می تواند تست نرم افزار و نحوه انجام آن باشد. تنها پارامتری که در اینجا به صورت گذرا به آن اشاره خواهیم کرد و در انتها به بررسی روش تست و آزمایش نرم افزار در XP خواهیم پرداخت. (هدف ما بررسی دقیق تست نرم افزار نمی باشد و فقط آشنایی با بعضی واژه ها و کلمات کلیدی آن می باشد.)

تست فقط می تواند وجود خطاها را نشان دهد نه عدم وجود آنها را

من عاشق یک پارگراف از یک کتاب طراحی نرم افزار هستم که به طور خلاصه اینرا می گفت: “نرم افزار خوب نرم افزاری است که مشتری را خوشحال کند و زمانی مشتری خوشحال خواهد شد که تمام نیازمندیهای که در نظر دارد برآورده شود”. پس ما به عنوان توسعه دهنده نرم افزار باید مطمئن شویم که مشتری خود را خوشحال خواهیم کرد، فرآیند و شیوه رسیدن به این اطمینان خاطر یعنی هدف تست نرم افزار. تست نرم افزار به طور رسمی جزی از بازبینی و اعتبارسنجی نرم افزار می باشد، که این دو واژه به صورت زیر تعریف و  با هم مقایسه می شوند.

وارسی:  “آیا محصول درستی را می سازیم؟”

اعتبارسنجی: “آیا محصول را به درستی می سازیم؟”

وارسی بررسی می کند که آیا نرم افزار از مشخصاتش پیروی می کند یا خیر. اعتبارسنجی باید تضمین کند که نرم افزار انتظارات مشتری را برآورده می سازد یا نه. توجه کنید که آنچه در مشخصات می آید ممکن است دقیقا خواسته های مشتری را برآورده نسازد.

استراتژی تست

استراتژی تست نرم افزار  یک توصیف رسمی از این است که نرم افزار چگونه تست خواهد شد. هدف استراتژی تست تعریف همه مراحل برای فرآیند تست نرم افزار است که شامل برنامه ریزی آزمایش، طراحی ابزار آرمایش، اجرای آزمایش و جمع آوری و ارزیابی داده های بدست آمده باشد.

استراتژی جعبه سیاه:

شما نرم افزاری را که به آن نیاز داشتید را تهیه می کنید و بر روی سیستم خود نصب می کنید، شما در اکثر موارد بعد از نصب برنامه فقط یک نسخه اجرایی آنرا در سیستم خود خواهد داشت، و هیچ دسترسی به سورس کد و منابع دیگر برنامه نخواهد داشت. سیستم نرم افزاری موجود برای شما مانند یک جعبه سیاه است که شما نمی توانید دورن آنرا مشاهده کنید و به آن دسترسی داشته باشید. استراتژی جعبه سیاه دقیقا از این دیدگاه برنامه را مورد آزمایش قرار می دهد، یعنی با این پیش فرض که شما هیچ اطلاعاتی از کد و طراحی داخلی برنامه ندارید.  حالا هیچ اطلاعاتی از کد و طراحی برنامه در اختیار ما نیست، پس چگونه می توان به صحت کارکرد برنامه پی برد؟ جواب خیلی ساده است، با تمرکز بر ورودی ها و خروجی ها، برای اینکار آزمایش کننده نرم افزار به مستندات نرم افزار مراجعه می کند تا مشخص کند که سیستم در مقابل یک عمل خاص چه پاسخی را باید بدهد. سپس داده های را برای هر کدام از عملیات انتخاب می کند و رفتار سیستم را در مقابل آن داده ها با رفتار واقعی سیستم که در مستندات وجود دارد مقایسه و بررسی می کند.

در یک استراتژی آزمایش جعبه سیاه ما عموما موارد زیر را مورد بررسی و آزمایش قرار می دهیم:

1.       بررسی اینکه سیستم نیازمندهای عملیاتی و غیر عملیاتی را تامین می کند یا نه.

2.       اعتبارسنجی ورودیها

3.       بررسی مقادیر مرزی برای متغییرها: به یک متغییر مقداری کمتر از حداقل مقداری که می تواند قبول کند یا بیشتر از حداکثر مقداری که می تواند قبول کند می دهیم و سیستم را در این شرایط تست می کنیم.

4.       بررسی خروج های سیستم: یک مجموعه از ورودهای صحیح با خروج های مربوط به آن را تهیه می کنیم و سپس ورودها را به سیستم وارد می کنیم و خروج های که توسط سیستم داده می شود را با خروجی های واقعی مقایسه می کنیم.

5.       بررسی رفتار سیستم در برابر پردازش ورودها و پرس و جوهای بزرگ و سنگین

6.       …

برای موارد بالا و مواردی دیگری که ذکر نشد روشهای مختلف تست در استراتژی جعبه سیاه وجود دارد که عبارتند از:

functional testing, stress testing, recovery testing, volume testing, User Acceptance Testing, system testing, Sanity or Smoke testing, load testing, Usability testing, Exploratory testing, ad-hoc testing, alpha testing, beta testing , ….

آیا می توان در استراتژی جعبه سیاه، از این مطمئن شد که سیستم به طور کامل تست شده است؟ خیر، هرگز در این استراتژی نمی توان مطمئن شد که سیستم به طور کامل تست شده است. برای نمونه با چه احتمالی کاربر می تواند ورودهای را انتخاب کند تا شرط زیر چک شود.

if (name=="Lee" && employeeNumber=="1234" &&
    employmentStatus=="RecentlyTerminatedForCause") {
    send Lee a check for $1,000,000;

}

پس همیشه در این استراتژی مسیرهای خواهند بود که تست نمی شوند و همیشه سیستم با داده های ورودی محدود می توانند تست شوند.

استراتژی جعبه سفید

حال تصور کنید که شما خود یک توسعه دهنده نرم افزار هستید، پس شما می توانید به سورس، طراحی و منابع دیگر نرم افزار دسترسی داشته باشید. در این حالت سیستم را می توان به یک جعبه شیشه ای (جعبه سفید) تشبیه کرد که شما می توانید براحتی محتویات داخل و نحوه عملکرد آنرا مشاهده کنید. آزمایش جعبه سفید نیز دقیقا از دیدگاه توسعه دهنده نرم افزار را مورد آزمایش قرار می دهد یعنی با این فرض که شما به منطق داخلی و ساختار کد برنامه دسترسی و احاطه دارید و می دانید که سیستم چگونه پیاده سازی شده است. شما با دانستن این موارد می توانید مشخص کنید که آیا اعمال داخلی بر طبق مشخصه ها نجام می شود و یا نه.

در یک استراتژی آزمایش جعبه سفید ما عموما موارد زیر را مورد توجه و بررسی قرار می دهیم:

1.       بررسی سطر به سطر کد (Code coverage): در این حالت باید سیستم را به گونه ای اجراء و بررسی کنیم که مطمئن شویم سطر به سطر کد برنامه حداقل یکبار اجراء شده است.

2.       بررسی همه انشعاب ها در کد برنامه (branch) : در کد برنامه باید تمام عبارت های شرطی ( if elseها و Switch case ها)   را تک به تک مورد بررسی قرار داد. به این صورت که در یک عبارت if else هم فسمت if و هم قسمت else هر کدام بصورت مجزا یکبار اجراء شوند.

3.       بررسی همه حلقه ها در برنامه : حلقه ها در نرم افزار نقش اساسی دارند، چون می تونند با اشتباه جزئی مقدار زیادی از منابع را مصرف کرد برای مثال شرط خروج از حلقه به اشتباه هیچ وقت True نشود. برای نمونه حلقه ها را با ورودی بزرگتر از شرط خروج حلقه چک کنید یعنی حلقه اصلا اجر نشود. تستی طراحی کنید که حلقه دقیقا یکبار اجراء شود، تستی طراحی کنید که حلقه در یک بازه خاص اجراء شود و ….

4.       مدیریت خطای مطلوب : برسی اینکه اگر به یک متد یک ورودی نامعتبر وارد شود، نحوه آگاه سازی و نمایش مطلوب خطا برای کاربر چگونه باشد؟

5.       بررسی امنیت : سیستم را از این جهت که چگونه در برابر دسترسی های غیرمجاز، هک، کرک و هر چیز دیگر که می تواند به آن آسیب برساند مورد بررسی قرار می دهد. در اینجا  ما باید مکانهای از کد را که داده ها را اعتبارسنجی و مدیریت می کنند، دسترسی به منابع یا عملیات مهم و حیاتی را انجام می دهند را بررسی کنیم.

6.       …

7.       برای موارد بالا و مواردی دیگری که ذکر نشد روشهای مختلف تست در استراتژی جعبه سفید وجود دارد که عبارتند از:

Basis Path Testing, Equivalence Partitioning/Boundary Value Analysis, Method Coverage, Statement Coverage, Branch Coverage, Condition Coverage, Data Flow Testing, Flow Graphs Revisited, ….

ادامه دارد.

مسابقه – نسخه بتا – آزمایش نرم افزار

فکر کنم چند ماه قبل یک ایمیل برایم رسیده بود که محتوایش برایم جالب بود. احتمالا اکثر دوستان نیر ایمیل های مشابه را دریافت کردند یا از متن آن که در پایین می خواهیم به آن اشاره کنم از طریق سایت های دیگر باخبر شده اند. ایمیل مربوط بود به یک مسابقه که توسط شرکت مایکروسافت پشتبانی و حمایت می شد و مربوط بود به ارائه یک مقاله در مورد ویژوال استودیو 2008 یا پیاده سازی یک برنامه در این محیط و تاکید مسابقه نیز بر روی ویژگیهای جدید این محیط مانند Linq و … بود. و جایزه مسابقه از نظر مالی فکر کنم مبلغ جالبی بود ولی دقیقا یادم رفته است که مبلغ جایزه نفر اول چقدر بود. فکر کنم آنزمان هنوز نسخه اصلی برنامه نیز ارائه نشده بود. همانروز ایمیل را به چند تا از دوستانم نشانم داد و گفتم که فکر می کنید هدف شرکت مایکروسافت از انجام این مسابقه چه می تواند باشد؟ (این سوال را حالا از تک تک شما دوستان نیز دارم) حتی یکی از دوستانی که کمی روی این سوال بحث کردیم یکی از طرفداران دوآتشه شرکت بورلند و محصولاتش بودند و می گفتند که حتی توی یک مسابقه مشابه که شرکت بورلند چند سال قبل روی محیط دلفی برگزار کرده بود جز منتخبان مسابقه بودند. ولی اکثر پاسخ دوستان، پاسخ های بود که به نظر من زیاد جالب نبودند چون خود شرکت مایکروسافت خودش می توانست بدون هیچ زحمتی خودش اینکارها را انجام دهد. یا بعضی از پاسخ ریشه ها در محیط و فرهنگی بود که ما در داخل کشور با آن روبرو هستیم. ولی یکی از دلایل عمده که به نظر من می تواند وجود داشته باشد موضوعی است که به عینا در کتاب کسب و کار به شیوه بیل گیتز (Business the bill gates way) به آن اشاره شده است (قسمت پایین از کتاب اشاره شده است ولی نوشته های با رنگ آبی نظرات شخصی من هستند):

“یک عامل مهم و حیاتی وجود دارد که شرکت مایکروسافت را در بالای صنعت کامپیوتر نگه داشته است. گیتز همیشه مایل بوده که نرم افزار را نزد مشتری ها آزمایش کند. نسخه های بتای نرم افزار شرکت به مشتریانی که آمادگی دادن بازخورد یا واکنش را در قبال دانش پیشرقته نرم افزار جدید داشته باشند ارائه می گردد. بدین شیوه، پدیدآورندگان شرکت بازخورد یا واکنش واقعی را از افرادی می گیرند که آخرین نسخه نرم افزار را به کار خواهند برد. مشتریانی که در گیر آزمایش بتا می شوند هر گونه خطا یا اشکالی که پیدا کنند و همچنین پیشنهادهای خود در مورد قابلیت استفاده نرم افزار را به پدیدآورندگان نرم افزار در ردموند می دهند. (ولی مایکروسافت همیشه این قدرت را داشت که دیدگاه خود را کسترش دهد. شاید دز زمان تالیف این کتاب فقط نرم افزار بتا فقط به مشتریان خاص ارائه می گردد ولی حالا این دامنه محدود می تواند به اندازه کل دنیا کسترش یابد. افرادی با علایق و سلایق مختلف می توانند جز به جز نرم افزار را حلاجی کنند و به هر طریقی می توانند آنرا تست کنند. مایکروسافت این را دریافته است که شاید پیشنهاد و ائده یک کاربر عادی یا تجمع این پیشنهادهای ساده بتواند منجر به یک نتیجه خارق العاده شود که در پایان در داخل یک برنامه قرار گیرد و آن ویژگی را همه به نام مایکروسافت بشناسند در حالیکه آن ائده شاید از ذهن یکی از دوستانم خودمان ساطع  شده بود. ولی یک سوال دیگر هم از شما دارم، آیا در جامعه ما ویژگی که در بالا نویسنده به آن اشاره کرده است وجود دارد؟ مشتریانی که آمادگی بازخورد یا واکنش را در قبال دانش پیشرفته نرم افزار جدید داشته باشند.)

بدین طریق، مشتری بخشی از فرآیند بازخورد محسوب می گردد حتی پیش از اینکه فرآورده روانه بازار شود و این کاری است که موضوع پذیرش فرآورده جدید در بازار را سرعت می بخشد و همچنین عامل مهمی است که شرکت مایکروسافت با آن می تواند کاربردهای جدیدی را ایجاد و روانه بازار کند. (به قسمت آخر این پارگراف در بالا اشاره کردم ولی یکی از دلایل این مسابقه می تواند عاملی باشد که در ابتدای این پارگراف بدآن اشاره شده است. تاکید مسابقه بر روی ویژگیهای جدید این محیط بود شاید جایزه مادی مسابقه یا عنوان برنده این مسابقه و حتی انگیزه شرکت در این مسایقه، عاملی شود که کاربران زیادی از این ویژگیها استفاده کنند و آن ویژگی را قبل از نسخه نهایی نرم افزار بپذیرند و با آن آشنایی پیدا کنند و بخاطر نو بودن این ویژگیها حتما آنها بیشتر از ویژگیهای قبلی دارای نارسایی خواهند بود و بازخورد مشتریان می تواند این نارسائی ها را در حد بسیار زیادی بهبود ببخشد و آن را برای کاربر قابل قبول کند. برای مثال کاربران با ویژگیهای جدید چه چیزی را می خواهند انجام دهند، با یک اندازه گیری ساده، سلیقه غالب می تواند در نسخه های اول نرم افزار به شکل قوی تر پیاده سازی شوند تا بتوانند کاربران را به استفاده از این ویژگیها تشویق کند و به مرور بر قدرت کل ویژگی افزوده شود. )

منتقدان استدلال می کنند که با عرضه کاربردهای که قبلا به درستی آزمایش نشده اند، مایکروسافت عملا از مشترهایش به عنوان کاربران اجراهای آزمایشی استفاده می کند. با این وجود، بسیاری از شرکت هایی که درگیر کار می شوند این امر را یک روش مفید برای کسب اطلاعات پیشرفته در مورد تحولات بعدی مایکروسافت و حتی نفوذ بر فرآورده نهایی تلقی می کنند.

بسیاری از شرکت های دارای تکنولوژی پیشرفته منافعی در فرآورده های آتی مایکروسافت مایکروسافت دارند چونکه نرم افزار و سیستم های که آنها تولید می کنند متکی به نرم افزار مایکروسافت است. آنها از اطلاعات پیشاپیش تیمهای ایجاد کننده شرکت و همچنین جهت و سمت و سوی حرکت فن آوری بهره برداری می کنند که این عامل می تواند تفاوت مهمی در موفقیت فرآورده های آتی خود آنها داشته باشد.”

البته دریافت بازخورد از مشتری در محصولات مایکروسافت دیگر فقط به نرم افزار بتا محدود نمی شود، اگر کمی به پیام های که در محصولات این شرکت نرم افزاری ظلاهر می شوند دقت کنیم نحوه دریافت بازخورد را خواهیم یافت مثلاً ….

منتظر نظرات شما هستم.